مرتضی

تحصیلات ابتدایی و متوسطه خویش را در زادگاهش به انجام رساند و سپس تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته معماری ادامه داد و به پایان رسانید. وی که از دوران نوجوانی به طراحی علاقه‌مند بود، از سنین جوانی به فعالیت در زمینه طراحی و گرافیک مشغول شد و تا زمانی که در ایران بود (بخصوص در سالهای قبل از انقلاب اسلامی) در چند شرکت تبلیغاتی به انجام کارهای طراحی و تبلیغاتی پرداخت.

مرتضی کار خوانندگی را نخست از کاخ سازمان جوانان شروع کرد و بعد به صورت حرفه‌ای، از زمانی که در ارتش بود، به فعالیت خویش ادامه داد. وی اولین بار به سال ۱۳۴۸ خورشیدی، در تلویزیون، و در برنامه معروف میخک نقره‌ای که با همّت و ابتکار فریدون فرخزاد از تلویزیون ملی ایران پخش می‌شد، در فستیوال آوازی که برگزار شده بود مقام اول را به دست آورد و از آنجا بود که کار خوانندگی را به صورت حرفه‌ای آغاز نمود.

اولین ترانه‌ای که خواند برای یک فیلم بود که در ۱۶ سالگی اجرا کرد، گرچه آن فیلم هیچ وقت پخش نشد؛ ولی اولین ترانه که از وی در تلویزیون به‌طور رسمی پخش شد، در همان برنامه میخک نقره‌ای به نام «عشق زود گذر» یا «گل نیلوفر پشت پنجره» بود که آهنگش را مرحوم پرویز مقصدی ساخته و شعرش را مسعود هوشمند سروده بودند.

نام مرتضی وقتی به عنوان یک خواننده بر سر زبانها افتاد، که اولین کار هنری او، با نام «عشق زودگذر» منتشر شد.
شو میخک نقره‌ای، یکی از موفقترین شوهای تلویریونی تاریخ تلویزیون ایران بود که به همت و ابتکار فریدون فرخزاد، در اواخر دهه چهل و و اوایل دهه پنجاه از شبکه اول تلویزیون ایران پخش می‌شد. افزون بر مرتضی جمع کثیری از خوانندگان ایرانی که بعدها به شهرت و محبوبیت بسیار رسیدند، کار خود را برای اولین بار با همین شو آغاز نمودند. به جز مرتضی، هنرمندان و خوانندگانی چون: ابی، سُلی، نلی، شهرام، نوش آفرین، لیلا فروهر… همه از جمله خوانندگانی بودند که در برنامه‌های فریدون فرخزاد معرفی شدند.

بدین ترتیب مرتضی برجسته با نام هنری مرتضی از اواخر دهه چهل (سال ۱۳۴۸) مطرح گردید و نزد مردم شناخته شد. در این دوران وی ضمن فعالیت خوانندگی با ترانه سرایان و آهنگسازان متعددی همکاری کرد و تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، در حدود ۱۸۰ ترانه مختلف اجرا نمود.

افزون بر این، از صدای وی همچنان در فیلم فارسی‌های متداول در آن عصر استفاده می‌شد. از جمله شاخصترین این فیلمها که با ترانه‌هایی از مرتضی راهی پرده سینماها گردید، فیلم بوسه بر لبهای خونین، ساخته ساموئل خاچیکیان بود. دیگری فیلمی که ترانه‌های مرتضی در آن خوش درخشیدند و نام او را بیشتر از قبل بر سر زبانها انداختند، فیلم معشوقه بود.

مرتضی در سال ۱۹۸۱ میلادی (۱۳۶۰ خورشیدی) از ایران خارج شد و به آمریکا رفت و با این که قصد ماندن در این کشور را نداشت امّا شرایطی پیش آمد که وی را در آمریکا ماندگار کرد. ب

از زمانی که مرتضی ناگزیر از اقامت اجباری در لوس آنجلس گردید، وظیفه خود دانست که در زمینه موسیقی فولکلوریک ایران به فعالیت بپردازد. به خصوص که در آن زمان، به موسیقی فولکلوریک چندان توجهی نمی‌شد، و این موسیقی در حال از بین رفتن بود. مرتضی در حدی که در توانش بود، برای زنده کردن این نوع موسیقی کوشید و خوشبختانه در این زمینه به موفقیت‌های چشم گیری دست یافت. آلبوم اول وی در زمینه موسیقی فولکلوریک ایرانی، آلبوم «دایه دایه» بود و بعد آلبوم «انار انار» که مورد استقبال و توجه بسیار قرار گرفت.

مرتضی آلبوم اول خود (دایه دایه) را با همراهی ناصر چشم‌آذر و در شرایط خیلی دشواری به بازار ارائه کرد، چراکه تازه از ایران آمده بود و از نظر مالی در شرایط خیلی بدی قرار داشت و یاری ناصر چشم آذر در چنان شرایطی کمک بزرگی برای او بود. این آلبوم بعد از راهی شدن به بازار، فوق‌العاده مورد استقبال قرار گرفت و همین موفقیت باعث شد که مرتضی آلبوم دوم را با انرژی بیشتری به بازار روانه کند. آهنگ‌های آلبوم دوم، و بخصوص خود آهنگ «انار انار»، که در اصل آهنگی بلوچی است که البته افغان‌ها هم نسبت به این آهنگ احساس مالکیت دارند، خیلی فراگیر شد و مورد استقبال قرار گرفت. طوریکه بعدها بسیاری از ایرانیان مرتضی را با همین آهنگ به خاطر آوردند.

بعدها خوشبختانه تعدادی دیگر از خوانندگان ایرانی نیز به این مسئله توجه کردند و آن‌ها هم تعدادی از آهنگ‌های محلی و فولکلوریک ایرانی را بازسازی نمودند.

مرتضی در نخستین سالهای اقامت در آمریکا، به اجرای چند ترانه سیاسی نیز پرداخت که نمونه شاخص آن، آهنگ «داروغه» با شعر مسعود امینی بود.

مرتضی گرچه تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته معماری به انجام رسانیده بود، امّا هیچ وقت استفاده شغلی از رشته تخصصیش نکرد، هرچند که بنا به گفتهٔ خود او، این رشته درسی در سراسر زندگی وی اثر داشت. در مقابل وی چون علاقه زیادی به کار طراحی داشت، به انجام کار طراحی و گرافیک، که بعدها ویدیو هم بدان اضافه شد، مشغول شد. اولین کار طراحی که مرتضی انجام داد، برای کارهای خودش بود، وی که تا زمان حضور در ایران در چند شرکت تبلیغاتی کارهای طراحی کرده بود، پس از مهاجرت به آمریکا و در لوس آنجلس، از کامپیوتر نیز در کارهایش استفاده کرد و برای اولین بار در سال ۱۳۶۲ خورشیدی، از کامپیوتر برای طراحی بهره برد. تا قبل از آن هیچ‌کسی از کامپیوتر برای طراحی استفاده نمی‌کرد.

وی همچنین برای اولین بار طراحی جلد کاست‌های خود و هنرمندان دیگر را به صورت کامپیوتری به شکل جالب توجهی شروع کرد و بعد آهسته آهسته فعالیت خود را به عرصه‌های دیگر همچون طراحی جلد سی دی و طراحی مجلات و تبلیغات و… گسترش داد. طوریکه وی با بسیاری از هنرمندان ایرانی که در خارج از کشور بودند، کار کرد و اکثر پشت جلدی‌های آلبوم‌های این هنرمندان تا مدت زیادی فقط و فقط کار وی بود. هرچند که بعدها طراحان دیگری هم این کار را انجام دادند.

مرتضی به غیر از طراحی پشت جلد آلبوم‌ها، کم‌کم کار آهنگ سازی را هم برای ترانه‌های خودش و هنرمندان دیگر آغاز کرد. مرتضی همچنین در سالهای اخیر، به ترانه سرایی نیز روی آورد. این فعالیتها وی را با بسیاری از هنرمندان ایرانی خارج از کشور، در ارتباط قرار داد، بخصوص که برخی از این هنرمندان برای کارهای گرافیکی شان به وی مراجعه می‌کردند و افزون بر این، وی نسبت به تأسیس یک استودیوی صدا برداری نیز اقدام نمود، که خود او و خوانندگان دیگر در آنجا آهنگ هایشان را ضبط می‌کردند.

در آلبوم‌های جدید مرتضی، آهنگ‌ها و شعرهای تعداد زیادی از ترانه‌ها، کار خود اوست.

مرتضی برجسته در حدود سال ۱۳۸۳ خورشیدی، استودیوی بزرگی خرید که در آمریکا معروف بود. هدف وی از این اقدام، به گردهم جمع کردن جامعه ایرانی و ایرانیانی که متجاوز از سی سال در خارج از کشور مقیم هستند بود و بدین ترتیب سعی داشت که هم از طریق هنر و هم از طریق شغل‌هایی دیگر، زمینه‌ای برای فعالیت ایرانیان آمریکا به وجود بیاورد.

قبل از این فعالیت وی راجع به خانه ایران بارها صحبت کرده بود ولی قصد او برای بنیان‌گذاری خانه ایران هیچ وقت به ثمر نرسید. به همین سبب وی نسبت به تأسیس فرهنگسرا اقدام نمود و اسم این فرهنگسرا را خانه فرهنگ ایران گذاشت. در این فرهنگسرا سعی بر آن است تا تمرکز بیشتری بر فعالیت‌های فرهنگی باشد و از مسائل سیاسی و مذهبی حتی‌المقدور پرهیز شود. به همین دلیل این فرهنگسرا فقط به مسائل هنری و مسائلی که مربوط به اجتماع است می‌پردازد و سعی مرتضی در اینجا بر آن است که یک سری کارهای سالم و برگزیده، که از نظر هنری ارزش داشته باشد، انجام دهد. به عنوان مثال فعالیتهایی چون: کارهای نمایشی، موزیک، سخنرانی، کلاس‌های موسیقی و … در این فرهنگسرا مد نظر قرار دارد و تلاش مرتضی در تأسیس «خانه فرهنگ ایران» در لوس آنجلس انعکاس فعالیت‌های فرهنگی خارج از کشور در این فرهنگسراست.

مرتضی همچنین تصمیم دارد در آینده و به محض فراغت از مشغلات عدیده فعلیش، داستان شکل‌گیری تک‌تک آهنگ‌هایش را بنویسد.

مرتضی در ایران حدود ۱۸۰ ترانه و در لوس آنجلس تاکنون بیش از ۱۳۰ ترانه خوانده‌است، و می‌توان گفت که وی در مجموع تاکنون بیش از ۳۰۰ ترانه اجرا کرده‌است، که حدود ۵۰ تا از این ترانه‌ها بر متن فیلم‌های فارسی خوانده شده‌است. آخرین آلبوم وی با عنوان «سپاسگزار» به مناسبت چهلمین سال فعالیت هنری مرتضی منتشر شده‌است.

در حال نمایش 15 نتیجه